"क्वीज स्मारिका लोकार्पण तथा सम्मान समारोह" सम्पन्न

- विष्णु प्र. चापागाई

विश्व नेपाली साहित्य महासंघ र अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज शाखा साउदी अरेवियाद्वारा संचालित "क्वीज स्मारिका लोकार्पण तथा सम्मान समारोह" साउदी स्थित नेपाली राजदूत श्री उदयराज पाण्डेको प्रमुख आतित्थ्यमा साउदी अरबको पुर्विय प्रान्त दमाममा आज सम्पन्न भएको छ । विनेसाम र अनेसासको पहलमा गरिएको अनलाइन हाजिरी जवाफ प्रतियोगिताले सफलता पूर्वका एक वर्ष पार गरेको उपलक्ष्यमा संस्थाको वार्षिक विवरण सहित प्रतियोगीहरुलाई पुरस्कार वितरण गरिएको थियो ।

हरेक महिना अनलाइनबाट सोधिने प्रश्नहरुको जवाफमध्ये धेरै भन्दा धेरै मिलाउने प्रतियोगीलाई नियमानुसार क्वीज मास्टर अफ द मन्थ घोषणा गरी नगद रु १००१ र वर्षमा लगातार ३ पटक सम्म क्वीज मास्टर अफ द मन्थ भएमा क्वीज मास्टर अफ द इयर छानिने र नगद रु ५००१ तथा प्रशंसा-पत्र प्रदान गरियो ।

अनलाईन साहित्यिक हाजिरी जवाफ प्रतियोगिताको सोहौं भाग सार्वजनिक ।

विनेसाम/अनेसास साउदी अरेवियाले संयुक्त रुपमा यो प्रतियोगिताको आयोजना गरेको हो । विश्वमा छरिएर रहेका नेपालीहरुलाई नयां ज्ञान र वुद्धिको श्रृजना हुन अति नै सहयोगी हुने देखिन्छ यो प्रतियोगिता । अझै भन्ने हो भने सम्बन्धित क्षेत्रका युवा वर्गहरुलाई बौद्विक विकासमा केही सानो-तिनो सहयोग पनि यस प्रतियोगिताले दिलाउने हामीले अपेक्षा राखेका छौं ।

यस प्रतियोगितामा भाग लिनको लागि निम्न नियमहरु पालना गर्नुपर्नेछ ।

1. विनेसाम/अनेसासका केन्द्रिय बोर्ड साउदी अरेवियाका सदस्यहरु र सल्लाहकार बोर्डका सदस्यहरुले यस प्रतियोगितामा भाग लिन पाउने छैन ।
2. विश्वमा रहेको नेपालीहरुले जहांबाट पनि यस प्रतियोगितामा भाग लिन पाउने छ ।
3. सबै भन्दा बढी प्रश्नहरुको जवाफ मिलाउने प्रतियोगिलाई क्वीज मास्टर अफ द मन्थ घोषण गरिने छ र प्रत्येक महिनामा नगद रु १००१ र प्रशंसा पत्र पाउने छ । यो पुरस्कार विनेसामको केन्द्रिय कार्यालय नेपालबाट प्रत्येक बर्ष एक समारोह विच हस्तान्तरण गरिने छ । अंक बराबरी भएमा निर्णायक मण्डलद्वारा गोलाप्रथाबाट प्रथम घोषणा गरिने छ ।
4. लगातार ३ पटक सम्म क्वीज मास्टर अफ द मन्थ भएमा क्वीज मास्टर अफ द इयर छानिने छ जसको लागि नगद रु ५००१ र प्रशंसा पत्र प्रदान गरिने छ ।
5. प्रश्नहरु जम्मा २५ ओटा प्रत्येक महिनाको १० गते भित्र सोधिने छ । जसको जवाफ हरेक महिनाको २५ गते भित्र विनेसामको ईमेल gfnlksa@gmail.com मार्फत प्राप्त भएकोलाई समाबेस गरिने छ ।
   
6. महिनाको उत्कृष्ट प्रतियोगीको नाम पछिल्लो प्रश्न सोध्ने क्रममा उल्लेख गरिने छ ।
7. प्रत्येक अंकमा प्रायोजकहरुको नाम लेखिने छ ।
8. बर्षको एक पटक संकलन गरि सबै रेर्कडहरु समाबेस गरि एक संकलन पुस्तक निकालिने छ ।
   

मनोज गजुरेल र अन्धा नेपाली संचारमाध्यम

- विष्णु प्रसाद चापागाई

"लाइट अफ द एसिया" भनेर चिनिने गौतम बुद्धको जन्मथलो लुम्बिनी अञ्चलको कपिलवस्तुमा भएको हो भनेर सारा नेपालीलाई थाहा छ । २५०० वर्ष अघिदेखि नै उनले पाएको बुद्धत्व प्राप्ति र उनले दिएको शान्तिको सन्देशलाई विश्वभरीबाटै चर्चा पनि गरिदै आएको छ । तर नेपालको छिमेकी देश भारतले भने नेपाल तथा नेपालीमाथि धावा बोल्दै गौतम बुद्ध भारतमा नै जन्मेका हुन् भनेर कु-प्रचार गरिरहेको छ विगत केहिवर्ष अघिदेखि । यस किसमको कुप्रचारले नेपालको अस्तित्वमा आँच आउनुको साथै हामी नेपाली जनताहरुलाई पनि ठूलो चोट पुगेको छ । आफ्नो राष्ट्रको स्वाभिमानमा आँच पुर्याउने गरी नेपालीहरुको खिल्ली उडाउने गरि गरिएको यस्तो कुप्रचारबाट हामी नेपालीहरु मर्माहित भएका छौं र गौतम बुद्ध नेपालमा नभई भारतमा जन्मेका हुन् भनेर कुप्रचार गर्ने भारतप्रति हामी नेपालीहरु खेद प्रकट गर्दछौं ।

नेपालको अस्तित्वमाथि नै आँच पुग्ने गरी भारतले देश तथा विदेशसम्म कुतर्क गर्दा नेपालीलाई जति दुखेको छ त्यसैगरी भारतीय सुपरस्टार अमिताभ बच्चन र अन्य वरिष्ठ व्यक्तिहरुको नाम लिदै उनीहरु पनि नेपाली हुन् भन्दा भारतीय मनहरुलाई पनि त्यति नै दुख्नु पर्दछ भन्ने सन्दर्भमा नेपालका हाँस्य कलाकार मनोज गजुरेलले एउटा जुक्ति निकालेछन् र पढ्दा तथा सुन्दा वास्तविक लाग्ने तर व्यंगात्मक शैलीले एउटा लेख लेखेर नेपालको पहिलो नेपाली ब्लगको रुपमा चिनिने  माइसंसार डट कममा ग्रेटर नेपाल - ग्रेटेस्ट नेपाली शीर्षक राखेर पठाएछन् र माइसंसारले पनि उक्त व्यंग विचारलाई हाँस्यव्यङग तथा पाहूनाको पालो श्रेणीमा राखी सन् २०१० को फेब्रुअरी ३ मा प्रकाशन गरेको रहेछ ।

हाँस्य कलाकार मनोज गजुरेलले आफ्नो व्यङ्ग विचारमा के लेखेका रहेछन् त ? हेर्नुहोस्......

गजलकार "भगवती बस्नेत" सँगको अडियो अन्तरवार्ता

- वि‌ष्णु प्र. चापागाई

परदेशमा बिझाएको कहर यो जिन्दगी

प्रकाशित कृतिः

सुख खोज्दै भौतारिने रहर भो जिन्दगी ।

हजुर! नेपाली गजलमा एक नयाँ नामले परिचित हुनुभएको छ भगवती बस्नेत । बैदेशिक रोजगारको शिल्शिलामा बिगत केही बर्षदेखि इजरायली भूमिबाट कलम चलाउँदै आएकी कलमकर्मी भगवती बस्नेतको प्रथम साहित्यिक कोशेली "रहर भो जिन्दगी" गजल संग्रह बिमोचित भइसकेको छ । इजरायली भूमिमा कार्यरत नेपालीहरूको एकमात्र छानोको रुपमा रहेको साहित्यिक संस्था अन्तरराष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज 'इजरायल' च्याप्टरले ३ सेप्टेम्बर २०११ मा भब्य समारोह बीच बिमोचन गरेको थियो । बैदेशिक रोजगारीको ब्यस्तताका वावजुद पनि सिर्जनशिल हातहरुबाट भटाभट सिर्जना गरिनु कुनै चानचुने कुरा हैन । सिर्जनाको लागि नेपाली मनहरूको यस बिशेष झुकाबलाई अझै पारदर्शी बनाइदिनुभएको छ सिर्जनशिल साहित्यकार भवगती बस्नेत ज्यूले ।

सकारात्मक परम्परा मनभरि साँचेकी छु

विछोडको चोट भुली सिर्जनामा हाँसेकी छु ।

एक रुबाई

- दीपक सानोदिल

तिमी आधा म आधा दुबै मिलौ पूरा हुन्छ

के नै हुन्छ धेरै भए गाऊँभरी कुरा हुन्छ

बाहिर साथी रमाउँछन् बजाउँदै बाजाहरु

भित्र बज्न हामीसँग हात ति चुरा हुन्छ

sanodil98@yahoo.com

लखनपुर -१ गुह्येश्वरी झापा

आज माघे संक्रान्ति

- विष्णु प्र चापागाईं

आज नेपालीहरुको परम्परागत पर्व "माघे संक्रान्ति" मुलुकभर मनाइँदै छ । यस पर्वमा घ्यू, चाकु, तरुल, तिलको लड्डु जस्ता पौष्टिक खाद्य पदार्थ खाने चलन छ । नेवार समुदायमा भने ती खाद्य वस्तुहरूका साथै सम्येबजी (चिउरा, पोलेको मासु, साँधेको भटमास, अदुवा र रक्सी वा जाँड) का साथै सिद्रा माछा खाने चलन छ । गाउँघरमा यो पर्वमा घ्यू, चाकु, अघिल्लो दिन उसिनेको तरुल, मासको फुलौराका साथै मास र चामल बराबर मिसाई घ्यू हालेर पकाइएको खिचडी खाने चलन छ ।

विशेषगरी घ्यू र चाकु खाने भएकाले नेपालभाषामा 'घ्यू, 'चाकु सँल्हु' भनिने यस पर्वमा उपत्यकाका तीन सहरमा खिचडीका साथै 'यलय् पलः (पाटने पालुङ्ग)'  भनिने एक प्रकारको लामो खालको मालुङ्ग खाने चलन छ ।

आजदेखि सुर्य धनु राषीबाट मकर राषीमा प्रवेश गर्ने भएकाले माघे संक्रान्तिलाई मकर संक्रान्ति पनि भन्ने चलन छ । आजको दिनमा जीउभरि तेल घसेर घाम ताप्नुका साथै  पारिवारिक सदस्य, आफन्त तथा साथीभाई सँगै बसेर गएराति नै पकाइएको तरुल, चाकु, लड्डु तथा घ्यू लगायतका मीठामीठा परिकार खाएर रमाइलो गर्ने चलन छ ।

नेपाली साहित्यमा २०११

- हरि अधिकारी

पश्चिमा जगतले अपनाएको पञ्चांगअनुसार भर्खरै बितेर गएको सन् २०११ नेपाली साहित्यका हकमा समग्रतामा हेर्दा सुखद रह्यो भन्न सकिन्छ। आसलाग्दा नवस्रष्टाको आगमन, विभिन्न प्रवर्द्धनात्मक कार्यक्रमको सफल आयोजन र पुस्तक बिक्रीमा लगातारको अभिवृद्धिका आलोकमा हेर्दा सन् ११ लाई उपलब्धिमूलक ठानिएको हो।

अधिकांश पाका र प्रतिष्ठित लेखकले भने यस वर्ष प्रकाशित आफ्ना कृतिबाट पाठकलाई निराश बनाएको देखियो। बासी विचार, अनाकर्षक शैली र थोत्रो संवेदनालाई जोडजाड गरेर तिनले रचना गरेको साहित्यले तिनीहरूभित्रको लेखक अधमरो भइसकेको तथ्यकै पुष्टि गरेझैं भएको छ। उपन्यासको उत्पादन गर्ने कारखानाझैं सक्रिय ध्रवचन्द्र गौतम, पूर्णकालीन लेखक भनिएका कृष्ण धरावासी, मञ्जुल, सरुभक्त जस्ता स्रष्टाले यस वर्ष आफ्ना प्रकाशित कृतिको बलमा खासै प्रभाव जमाउन सकेनन्। धेरै समयको अन्तरालमा दुइटा उपन्यास लिएर आएका किशोर नेपाल पनि रचना सामर्थ्य र पुस्तक बिक्री दुवै दृष्टिले आशातीत रूपमा सफल हुन सकेनन्।

यस वर्ष कथालेखनमा राम्रो नाम कमाएका राजव पनि उपन्यासकारका रूपमा पूर्णतः फ्लप भए। स्वास्थ्यका कारण हुनुपर्छ, जगदीश घिमिरेले पनि यस वर्ष कुनै नयाँ सिर्जना गरेको देखिएन। उनी 'अन्तर्मनको यात्रा' ले दिएको सफलता र यसबाट प्राप्त ख्यातिकै प्रवर्द्धनमा अहिले पनि लागिरहेका छन्। स्थापित आख्यान लेखकमध्ये कृतिगत श्रेष्ठताका हिसाबले नारायण ढकाल मात्र पाठक र समालोचक दुवैको नजरमा टिक्न सकेको देखिन्छ।

"साउदीमा नेपाली समुदायमा देखिएका चुनौतीहरु" गोष्टी सम्पन्न

- विष्णु प्रसाद चापागाईं

एन. आर. एन. ए. क्षेत्रिय समन्वय समितिले आज साउदी अरेबियाको अब्केकमा "साउदीमा नेपाली समुदायमा देखिएका चुनौतीहरु" गोष्टी सम्पन्न गरेको छ । श्री धरम के सी ज्यूको सभापतित्वमा नेपाली राष्ट्रियगान गाएर उक्त कार्यक्रममा शुरु गरिएको थियो ।

पञ्जिकृत सदस्यहरूको उल्लेख्य उपस्थितिमा पुर्बी क्षेत्रिय समितिका सदस्य तथा लेबर टास्क फोर्स कमिटीका सदस्य चिन्तामणी राजनले सञ्चालन गर्नुभएको यस समारोहमा उपस्थित वक्ताहरुबाट आ-आफूले देखेका तथा भोगेका चुनौतिहरुलाई कार्यक्रममा प्रस्तुत गर्नुभएको थियो । पूर्व क्षेत्रिय समन्वय समितिका अध्यक्ष श्रीकृष्ण श्रेष्ठले मदिरा, मध्यपान तथा अन्य कूलत, भगौडा कामदाहरुको संख्या बढ्दै गएकोले यसलाई निरुत्साहित गर्नुपर्ने, जनसरोकारबाट उठेका मुद्दाहरुको विषयमा केन्द्रित भई यथासक्दो छिटो समाधान गरिनुपर्ने आदि चुनौतिहरुबारे प्रष्ट्याउनु भयो भने आर. सी. सी. सदस्य श्री बुद्धी ब. गुरुङले विदेशमा काम गर्ने नेपालीहरुको न्यूनतम ज्याला तोक्नुपर्ने, जीउधनको ग्यारेण्टी गर्नुपर्ने कुरालाई दर्शाउनु भयो । त्यसैगरी एन. आर. एन. सदस्य श्री सूर्य श्रेष्ठले पनि विदेशमा कार्यरत नेपाली कामदारहरुलाई कम्पनिबाट अन्यत्र भगाउन नेपाली दलालहरु नै सकृय रहेको, कम्पनीमा बेतलबी काम गर्नुपर्ने वाध्यता रहेको, अबैधानिक कारोबारमा नेपालीहरु पनि सामेल भएको र प्राविधिक ज्ञानको कमिले कामदारहरुले दुःख पाएको यथार्थ जानकारी गराउनुभयो भने आर. सी. सी. सल्लाहकार श्री शंकर श्रेष्ठले पनि अबैधानिक तथा जोखिमपूर्ण काममा नेपालीहरु समावेश रहेको र यसलाई निरुत्साहित गर्नु पर्ने कुरामा जोड दिनुभयो ।

पाँच मुक्तकहरु

- विष्णु बैकुण्ठे

१.

जोतिएर गोरुजस्तै काम गर्नुको मज्जा बेग्लै

घोटिएर देशभक्तिमा काम गर्नुको मज्जा बेग्लै

थाहाहुन्छ परिश्रम र पसिनाको मूल्य कति....

ठोकिएर दुःखसुखमा काम गर्नुको मज्जा बेग्लै

२.
दुःख सुख काम गर्दै कमाउँदैछु केही मात्र
परिवारमा जाउलो खान जमाउँदैछु केही मात्र
राष्ट्रभक्ति भावनाले नरुवाएको कहाँ हो र
परेदेशमा तिमी सम्झी रमाउँदैछु केही मात्र

३.
अप्सरा जस्तै छान्नु र हात समाई तान्नु
उनको वात मान्नु अनि घरबार पनि धान्नु
"मर्दका दशवटी" उमेरले के छेक्छ र
बराबर माया बाड्नु नत्र आफै जान्नु

४.
घमण्डमा रमाउनेहरु "कत्ती" देखाउँछन्
बुद्धी हुने बुद्धीमानहरु "भक्ति" देखाउँछन्
"लोभले लाभ" "लाभले विलाप" थेग्दैन ईर्श्याले
जानेर पनि अज्ञानीजस्तै आशक्ति देखाउँछन्

५.
नविराउनु नडराउनु भन्ने उक्ती छ
दुख्या घाऊ मेटाउने एउटा जुक्ती छ
स्वप्न सारा विर्सिएर अघिबढ्नु विपनीमा
गम्भिर भई लागू गरे त्रासद मुक्ती छ

वाल विवाह र विधुवा नारी

- सावित्री भट्ट

म ०११ साल पुस ११ गते जन्मेकी थिएँ। मेरो नाम रह्यो- सावित्री भट्ट। बा कस्ता थिए, मलाई थाहा छैन। म दुई वर्षकी छादै बा बित्नुभएछ। धादिङ मैदीमा हाम्रो घर थियो। खरले छाएको। सानो पिँढी। घरपछाडि गोठ।

गोठमा थिए, दुइटा भैंसी, एकहल गोरु, दस-बाह्रवटा बाख्रा। तिनै बाख्रा लिएर म वन जान्थेँ। घाँस काट्थेँ। पुतलीझैं रमाउँथेँ। इन्द्रधनुष हेरिहुँजस्तो लाग्थ्यो। मेरो मन पनि त जुरेलीजस्तै थियो।म सानी जुरेली थिएँ। आमा र दुई दाइले खुब माया गर्थे। घरकी कान्छी म नै त थिएँ। दिनभरि छिमेकका दिदीसित पुतली खेल्थेँ। आमा प्रायः पिँढीमा बसेर गुन्द्री बुन्नुहुन्थ्यो। मैले पनि गुन्द्री बुन्न सिकेँ। अरूलाई के था' ? गुन्द्रीसँगै म आफ्ना कलिला रहर बुन्थेँ।

०२१ साल पुसको ठिहिर्‍याउँदो दिन थियो। म गुन्द्री बुनिरहेकी थिएँ। अचानक घरमा तीन-चारजना मान्छे आइपुगे। साथमा बाह्र वर्षजतिको सानो केटो थियो। म गुन्द्रीकै तानमा अल्झिएँ। घरमा जो आउन्, मलाई के मतलब ?तिनीहरूले एकछिन आमा र दाइसित गुनगुन गरे। मैले त्यति वास्ता गरिना। धेरै बेरपछि तिनीहरू गए। साँझपख पो छिमेकका दिदीले जिस्काए, 'तेरो ब्या छिन्न आ'रैछन्।'

स्व. ईश्वर वल्लभ र "देउरालीको फूल"

- टंक वनेम

दुईटा फूल देउरालीमा

संगै राख्यौं जस्तो लाग्छ

कतै टाढा जाँदा खेरि …. ...........

.............................

यो कर्णप्रिय गीतले मन छुदाँ भरखरै जीवनको बैँस उक्लि रहेको थियो । सम्भवतः धेरै नभए पनि दुई चार वटा देउरालीमा फूलका पातीहरु चढाई सकिएको हुनु पर्छ । त्यति बेला एउटा कर्णप्रिय गीत बन्नको लागि शब्द, संगीत र स्वरको तालमेल मिलेर मात्र सबैको मन छुने गीतको सिर्जना हुन्छ भन्ने ज्ञान नभएको हुनाले गीत सुन्यो गीतले मनको अन्तर कुन्तर छोएपछि स्वरको प्रसंशक मात्र हुने गरिन्थ्यो । नेपाली सांगीतिक आकासमा त्यो पूरानो चलनको बादल हटेर गई सकेको छैन। यही धरापको पासोमा परेर कति संगीतकार र गीत रचनाकारहरु ओझेलमा परेका थिए/छन् ।

जीउदो लासमा स्वदेश फर्किएः वाजुल कवारी

- सागर श्रेष्ठ, दमाम

बैदेशिक रोजगारिको सिलसिलामा साउदी अरेवियाको रहिमा स्थित अल अकदुद कम्पनिमा २००८ मार्च १६ तारिखको दिन मिठो सपना बोकेर धेरै पैसा कमाउने आशा लिएर आएका महोतरी गामारीया ४ को राहदानी नं ३८०२८०७ न को वाजुल कवारी आज मिति २०१२ जनवारी १० तारिखको दिन गल्फ एयरबाट जिउदो लास लिएर नेपाल फर्केका छन् ।

घाइतेः वाजुल कवारी

कामको सिलसिलामा गत जुलाई १५ तारिखको दिन स्कापफोल्डीङ्ग गर्दै गर्दा ३० फिट माथीबाट खसेर हात खुट्टा भांचिनुको साथै ढाड पनि भांचिएको थियो र टाउकोमा ठूलो असर परेको थियो । अलमाना हस्पीटलको कोठा नं २४२ मा करिव ५ महिनाको आईसीयुको उपचार पछी आज एक जना डाक्टर र एक जना सहयोगीको साथ नेपाल फर्केका छन् ।  वहां अहिले विस्तारै हिडडुल गर्न र मसिनो बोल्न सक्नुहुन्छ तर दुर्भाग्यको कुरा वहां कसैलाई पनि चिन्न सक्नुहुन्न ।  करिव ४०-५० मिनेट उ संग कुरा गर्यो भने चिनेको जस्तो गर्छन् फेरी केहि समय पछि चिन्न सक्दैनन् ।

एकदिन मिलन हुन्छ

- झुमनाथ चापागाई

घामको नौलो किरणले आशा नौलो जगाउँछ

हरमान्छेको पीरव्यथा त्यसैले नै हटाउँछ

घामकै रातो किरणले यो मनमग्न हुन्छ

तिमीलाई सम्झेपछि यो मन मस्त हुन्छ

तिमी जहाँ भएपनि जति टाढा गएपनि

फेरि भेट्ने एउटा आशा भए पुग्छ

मबाट तिमीलाई धोका हुने छैन

सुम्पिसके यो मन फिर्ता हुने छैन

घामको त्यो लालीमा सुनौलो त्यो ज्योती

त्यसैभित्र जीवन अनुपम हुन्छ

विश्वास गरी तिमीलाई राखें मनभित्र

हामी जहाँ भएपनि एकदिन मिलन हुन्छ

हामी जहाँ भएपनि एकदिन मिलन हुन्छ

हालः कतार

श्रीस्वस्थानी व्रत प्रारम्भ

श्री स्वस्थानी व्रत कथा

आज पौष शुक्ल पुर्णिमा । आज देखि स्वस्थानी व्रत प्रारम्भ भएको छ ।हिन्दु धर्मावलम्बीहरुले माघ स्नान गर्ने र घर घरमा सात्विक भावले श्रद्धाभक्तिपूर्वक श्री स्वस्थानी परमेश्वरीको पूजा-आराधना गरी स्वस्थानी कथा सुन्ने र सुनाउने गर्दछन् । भगवान शिवको स्तूति एवं भक्तिभाव पूर्वक व्रत पूजा तथा कथा श्रवण गर्नाले सुख शान्ति प्राप्त हुन्छ भन्ने जन विश्वास रहि आएको छ ।

सत्ययुगमा हिमालयकी पुत्री पार्वतीले ‘महादेव स्वामी पाऊँ’ भनी बालुवाको शिवलिङ्ग बनाई श्री स्वस्थानीको निराहार रहेर व्रत गर्नुभएको र मनोकाङ्क्षा पूर्ण भएपछि उहाँकै आज्ञाअनुसार लोककल्याणका लागि पृथ्वीलोकमा पनि श्रीस्वस्थानीको व्रत प्रारम्भ गरिएको धार्मिक विश्वास छ।

बाउन्न पोखरी त्रिपन्न टाकुरीको जिल्ला "रुकुम"

- कोपिला अधिकारी

माओवादी विद्रोहको उद्गमस्थल रुकुममा युद्धका घाउ मात्र छैनन्, मन बहलाउने अत्यन्तै सुन्दर गन्तव्यहरू पनि छन् । अहिलेसम्म व्यवस्थित रूपमा पर्यटनको विकास हुन नसके पनि प्रकृतिको नबिग्रिएको रूप हेर्न रुकुम उत्कृष्ट गन्तव्य हो । स्यार्पु ताल, तालको उत्तरमा रहेको सिमैछरी (झरना), बौलाह छरी, झार्लेबोटको रमणीय जङ्गगल, स्यार्पु तालबाट बगेर गएको दही खोला रुकुमका आकर्षण हुन् ।



रुकुमको प्रसिद्ध स्यार्पू ताल

पौराणिक भनाइअनुसार भीमसेनले बासोले ताछेको बासताछे पहरा, भीमसेनले नै छेलो हानेको ढुङ्गा, सर्पले चाटेको पहरालगायतका रमणीय स्थानको अवलोकन गर्न सकिन्छ त्यहाँ । स्यार्पु तालमा डुङ्गा चढेर सयर गर्न सकिन्छ भने भ्यूटावरबाट स्यार्पुतालको सम्पूर्ण अवलोकन गर्न सकिन्छ । यति मात्र हैन तपाईंले त्यहाँ सिस्ने हिमाल, कमल दह, देउराली गुफालगायतको अवलोकन गरी भरपुर आनन्द लिन सक्नुहुन्छ । 'बाउन्न पोखरी, त्रिपन्न टाकुरा'को जिल्ला रुकुमले पर्यटकहरूलाई साँच्चै आनन्द प्रदान गर्छ ।

कतिफ-तारुतमा एनआरएनएको स्थानीय समन्वय समिति स्थापनासँगै उद्धारको चेक हस्तान्तरण

- श्रीकृष्ण श्रेष्ठ, दमाम

घाइते मोहन खतिवडाको सहयोगको लागि
रु. ४००००को चेक हस्तान्तरण गर्दै धरम के.सी.

एन आर एन ए लाई स्थानीय नेपाली कामदारहरूसम्म पुर्याउने उद्देश्यका साथ परिकल्पना गरिएको स्थानीय समन्वय समिति (LCC) को सांगठनिक संरचनालाई गतः ६ जनवरी २०१२ मा साउदी अरबको पुर्बी समुद्रतटीय प्रायदीप कतिफ-तारूतमा स्थापना गरिएको छ । एनआरएनए साउदी अरबको संशोधित बिधान बमोजिम पुर्बी क्षेत्रिय समिति अन्तर्गत गठित यो स्थानीय समितिमा रेशम पुन अध्यक्ष साथै रामचन्द्र पल्ली र सिताराम श्रेष्ठ सदस्यमा रहनुभएको छ । यो स्थानिय समिति अन्तर्गत हाल कूल ५१ जना सदस्यहरू पञ्जिकृत (दर्ता) भएका छन ।

तीन मुक्तकहरु

- विष्णु बैकुण्ठे

१.
परदेशमा बहेको मन दुखाएरै रोएँ
देखाउँदा लाज लाग्ने लुकाएरै रोएँ
कति लुकाउँ जिवनभरी मनको पीर व्यथा
विरहले भरिएको तन फूकाएरै रोएँ

२.
मनसँगै मुटुपनि कपेरै दिनु
जुनी-जुनी पुग्नेगरी थपेरै दिनु
चाहन्छे ऊ अरुपनि ... तिमीसँगै छ
भलो उनको सदासदा जपेरै दिनु

३.
नसोध मलाई अब अरु शिक्षा दिऊँ की ?
नखोज फाटिरहने जीवन-भिक्षा सिऊँ की ?
चितामाथि छट्पटाउने जीउँदो लास म…
नरोज दागवत्ती प्राण परीक्षा लिऊँ की ?

घरेलु महिला र भगौडा कामदारका समस्या न्युनिकरण गर्न NRNA को 'सुझावपत्र’

- NRNA साउदी अरब

गैर आवासीय नेपाली संघ राष्ट्रिय समन्वय परिषद साउदी अरबले साउदी अरबका लागि नेपाली राजदूत महामहिम उदयराज पाण्डेय समक्ष घरेलु महिला कामदार र भगौडा कामदारहरूका समस्या न्यूनिकरण गर्नका लागि ७-७ बुंदे सुझावपत्र पेश गरेको छ । गतः ३० डिसेम्बरमा एनआएनए एनसिसी साउदी अरबको सातौं बैठक पश्चात एक प्रतिनिधि मण्डल राजदूतज्युको कार्यकक्षमा पुगी उक्त सुझावपत्र बुझाइएको हो । एनसिसी साउदी अरबका अध्यक्ष धरम के.सी.ले उक्त पत्र पेश गर्नु अघि महा सचिव पुरूषोत्तम दास श्रेष्ठले सो पत्र वाचन गरी सुनाउनुभएको थियो ।

कुमारीहरु हराउँदा.....

– मोतीराम तिमल्सिना

उनी भक्कानिन लागिन् । श्रीमान्‌ले पीडा लुकाउने अनेक चेष्टा गरे । घरी आंखा मिच्दै थिए । घरी श्रीमतीलाई हेरेर घोत्लिंदै थिए । कहिले आंखैअगाडि भएका कक्षा ५ मा अध्ययनरत छोरालाई नियालिरहेका थिए । झ्यालमा बसेर कुरा सुनिरहेकी ८४ वर्षीया बूढी आमातिर पुलुक्क हेर्दै साउतीको शैलीमा कुरा गरिरहेका थिए । सांझ पर्नै लाग्दा छोरी घरभित्र पस्ने आशामा धेरै दिन बिते । महिना बिते र वर्ष पनि बितिसकेका छन् । धेरै समयपछि उनले फेरि सांझकै समय छोरीको सम्झना गरिन् ।

मगर समुदाय र १५ पुसको महत्व

- देवेन्द्र सारु मगर 'मीक्डी'

मगर समुदायको अति नै लोकप्रिय पर्ब हो पन्ध्र पुस । गाउ घर तिर मगर युवाहरुलाई मगर युवतीहरुले पन्ध्र पुस ख्वाउने चलन पनि रही आएको छ । पन्ध्र पुस आउनु भन्दा २४ दिन अगावै मगर युवतीहरुले मगर साइनो अनुसार सालीभान्जी निम्तो स्वरुप सुपारी बाँडेर निम्तोको पक्का गर्दछन् । प्रायःजसो सबैलाई पायक पर्ने ठाऊँ गाऊँको कुनै ठूला वडा मुखियाको घरमा पन्ध्र पुस मनाउने अर्थात पन्ध्र पुस खुवाउने कार्यक्रम तय भै सकि पछि पन्ध्र पुसको अघिल्लो दिनको साँझ आफ्नो मौलिक परम्पराभेषभुषामा सजिएर मगर युवा युवति जम्मा हुने गर्दछन् । त्यस पछि शुरु हुन्छ कार्यक्रमको पहिलो प्रहर मुखियाको अनुमति अनुसार सबैलाई आँगन भरि लामबद्य तरिकाले पलेटीमा बसाल्छन् अनि सबै पाहुनाहरुलाई मीठा मीठा परिकार खान दिन्छन् । सालको पात चट्ट बुनेर सजाइएको टपरीमा सुँगुरका मासु मासको बटुकबारा संगै शुद्ध; कोदोको झोल सीमित मात्रामा विस्तारै ग्रहण गरि सके पछि मगर समुदायकै अतिनै प्रचलित नाँच झाम्रे झयाउरे रातभरि जग्राम बसी भोली पल्ट दिनभरि सम्म नचाई १५ पुस मनाउने परम्परा रही आएको छ ।