किचकवध/केचनाकलन

झापाको पृथ्वीनगरस्थित किचकबध क्षेत्रलाई पर्यटकीय क्षेत्रको रुपमा विकास गर्न बृहत्तर गुरुयोजना अघि सारिएको छ । पर्यटन बर्ष २०११ मा यस क्षेत्रलाई थप प्रवर्धन गर्न स्थानिय स्तरमा समेत प्रयास शुरु गरिएका छन् ।

किचकबध धार्मिक ऐतिहासिक तथा पर्यटकीय क्षेत्र स्थल संरक्षण समितिले त्यस विषयमा सरकारलाई समेत जानकारी गराएको छ । बृहत्तर गुरुयोजनाको खाका बुझाएर समितिले किचकबध र आसपासको क्षेत्रलाई पर्यटकीय गन्तब्यको रुपमा विकास गर्न सकिने निष्कर्ष निकालेको छ ।

“सम्भाव्यताका विषयहमा पुनः अध्ययन् गर्न सरकारको ध्यानाकर्षण गरेका छौं ।” समितिका सचिव मदनकुमार कँडेलले भने “एघार करोड रुपैयाँ बरावरको बृहत्तर गुरु योजनाको खाका तयार गरी बुझाएका छौं । “सबै मन्त्रालयमा योजनाको प्रतिलिपी पुर्याएको र सरकारी स्तरबाट काम थालिने आशा बढेको उनले बताए ।

देउनिया नदी कटान नियन्त्रण, किचकवध क्षेत्रको पुन उत्खनन्, उत्खनन् पछि प्राप्त ऐतिहासिक वस्तुको स्थायी सार्वजनिक प्रदर्शनीको व्यवस्था, सडकबाटो निर्माणका साथै नौका बिहारका लागि ऐतिहासिक पोखरी खन्ने लगायत विषय योजनामा समेटिएको कँडेलले जानकारी दिए ।

किचकबध क्षेत्रमा वि सं २०५९ सालमा पुरातत्व विभागले उत्खनन् गरि सातकोठे दरवारमा पुरातात्विक महत्वका वस्तुहरु र माटाका भाँडाका टुक्राहरु फेला परेका थिए । ती सबै वस्तु शुंग कुषाणकालको मानिएको मोरङ जिल्लाको भेडियारीमा प्राप्त पुरातात्विक वस्तुसँग मिल्दाजुल्दा छन् । भारतमा भएका उत्खननमा प्राप्त इशापूर्व २०० का पुरातात्विक वस्तुसँग पनि ती वस्तुको प्रकृति मिल्दोजुल्दो रहेको उत्खननमा संलग्न पुरातत्व विभागका उद्धव आचार्यले आफ्नो प्रतिवेदनमा लेखेका छन् ।

तर स्थानियवासीले भने त्यो क्षेत्र महाभारतकालीन विराटराजाको नाट्य दरवार रहेको दाबी गर्ने गरेका छन् । पृथ्वीनगर ५ का दुर्गा घतानीले भने- यहाँ दुइ तल्ले पक्की भवन रहेको र त्यहाँ विराटराजा आई नृत्य हेर्ने गरेको किम्बदन्ती छ । यो क्षेत्र धार्मिक रुपमा पनि महत्वपूर्ण छ । उनले यस किचकवध क्षेत्रको विकासमा सरकारले विशेष चासो दिनुपर्नेमा आफूँहरुको माग रहेको बताए । स्थानिय कुवेर गौतमले भने “यो क्षेत्रलाई प्रमुख पर्यटकीय गन्तब्यको रुपमा विकास गर्नु पर्ने हाम्रो माग छ । यसमा हामी पनि होस्टेमा हैंसे गर्न तयार छौं ।” किचकवध पृथ्वीनगर र महेशपुर गाविसको सीमामा रहेको छ ।

नेपालकै सवभन्दा होचो भुभाग केचनाकलनमा वनाइएको स्तम्भ दुइ पटक गरी गरिएको उत्खनन्को कार्य द्वन्द्वकालमा पूरा गर्न नसकिएपछि यहि बर्ष पुनः सो काम शुरु हुने समितिले जनाएको छ । किचकबध क्षेत्रमा भीमसेनले किचकसँग लाप्पा खेलेर उस्को बध गरेको किम्बदन्ती पनि छ । सोही कुरा उजागर गर्न त्यहाँ वि. स. २०३८ सालमा भीमसेन र किचकको मूर्ति समेत निर्माण गरिएको थियो । दश विघा क्षेत्रफलमा फैलिएको किचकबध झापा सदरमुकाम चन्द्रगढीबाट १३ किलोमिटर दक्षिणमा अवस्थित छ । त्यहाँ ऐतिहासिक कुवा, बारुणी पोखरी, सत्यदेवी मन्दिर, गंगा जमुना र शिवालय रहेका छन् । किचकबधमा हरेक बर्षमाघ शुक्ल पूर्णीमाका दिन ठूलो मेला लाग्ने गरेको छ । त्यहाँ किचकबध धार्मिक ऐतिहासिक तथा पर्यटकीय क्षेत्र स्थल संरक्षण समितिले पनि महोत्सव र अठार पुराण लगाउँदै आएको छ । त्यहाँ बर्षेनी हज्जारौको संख्यामा आन्तरिक पर्यटक पुगेपनि विदेशीहरुलाई भने लग्न सकिएको छैन ।

तितोपिरोमिठोबाट